Wyjaśniamy, co to jest budżet

Duże zainteresowanie wzbudza pojęcie budżetu. W tym artykule wyjaśnimy, co to jest budżet, a także wymienimy jego najważniejsze cechy. Budżet państwa jest planem wydatków oraz dochodów państwa w określonym czasie. Ten czas to z reguły rok kalendarzowy, który określany jest też rokiem budżetowym.

Czym jest budżet?

Można również powiedzieć, że budżet to zestawienie wydatków oraz wpływów pieniężnych pojedynczej firmy lub osoby. Zestawienie dotyczy oczywiście pewnego okresu i podlega stopniowemu uszczegóławianiu. Warto podkreślić, że środki finansowe, które pochodzą z budżetu Unii Europejskiej także są włączane do budżetu państwa. Dotyczy to również środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, które nie podlegają zwrotowi. Pojęcie budżetu może oznaczać plan finansowy państwa, a także akt prawny oraz fundusz. Rząd jest odpowiedzialny za opracowanie planu finansowego, który jest budżetem. Później plan finansowy jest uchwalany w formie ustawy przez parlament. Oznacza to, że budżet państwa jest najważniejszym i podstawowym planem kraju. Należy pamiętać, że budżet państwa jest prawną postawą działalności rządu. Władza wykonawcza jest bowiem uprawniona do dokonywania wydatków oraz ściągania dochodów. Na skutek porozumienia między władzą ustawodawczą, wykonawczą oraz grupą interesantów następuje przyjęcie budżetu. Warto dodać, że przejściowym i tymczasowym planem finansowym jest prowizorium budżetowe. W prowizorium dochody oraz wydatki ujęte są w krótszym okresie niż rok. W momencie uchwalenia ustawy budżetowej następuje utrata mocy prowizorium. Budżet państwa jest funduszem o charakterze redystrybucyjnym, ponieważ obejmuje dochody i wydatki określone w ustawie budżetowej.

Cechy budżetu

Główne cechy redystrybucji budżetowej to przymus prawny oraz powszechność obciążeń finansowych ogółu podmiotów gospodarczych na rzecz państwa. Trzeba też dodać brak ekwiwalentnego świadczenia ze strony państwa na rzecz podmiotów dokonujących wpłat do budżetu. Tak zwany budżet gotówki sporządza się w skali przedsiębiorstwa. Przygotowuje się go, żeby zidentyfikować finansowe potrzeby oraz możliwości firmy. Ma to przede wszystkim zapewnić utrzymanie płynności przedsiębiorstwa. Przyszłe potrzeby gotówkowe są zawarte w takim planie. Chodzi tu przede wszystkim o krótkoterminowe pożyczki oraz kredyty. Warto mieć na uwadze, że instytucja budżetu pojawiła się dosyć późno w teorii finansów. Stało się to dopiero w XIX wieku. Budżet stał się dokumentem uchwalanym powszechnie w krajach europejskich dopiero na przełomie XIX i XX wieku. Od łacińskiego słowa bulga pochodzi termin „budżet”. Oznacza to, że torba do gromadzenia dochodów jest pierwotnym znaczeniem tego słowa. Jedną z najstarszych definicji tej instytucji sformułował J.B Say. Określił budżet jako bilans potrzeb i dochodów państwa. Słowo „budżet” zostało mocno rozpowszechnione w czasach wielkiej rewolucji francuskiej. R. Stourm był jednym z najbardziej znanych teoretyków budżetu. Określił on zasady gospodarki budżetowej oraz podał definicję budżetu. Według tej definicji budżet to roczne zestawienie dochodów i wydatków.